Những “drama” lớn nhất mà ngành ô tô gặp phải trong thế kỷ 21

Vụ xôn xao liên quan đến việc thử nghiệm an toàn của Daihatsu (một công ty con của Toyota) gần đây không phải là scandal duy nhất trong ngành công nghiệp ô tô. Thế kỷ 21, ngành ô tô thực sự đã gặp phải rất nhiều tai tiếng. Chúng tôi cùng điểm lại những “drama” đó trong bài viết sau. 

1. Sự cố lốp Ford – Firestone

Vào năm 2000, Cục An toàn Giao thông Đường bộ Mỹ (NHTSA) tiến hành cuộc điều tra về các lốp Firestone được sử dụng trên mẫu xe Ford Explorer. 

Cụ thể, dòng lốp này có vấn đề với gai lốp, có nguy cơ rơi ra trong quá trình xe đang di chuyển. Vì gai lốp rơi ra, lốp xe bị nổ hoặc hỏng, dẫn đến tài xế mất kiểm soát và gây ra tai nạn hoặc lật xe. Một cuộc điều tra sau đó đã chỉ ra rằng việc kiểm tra chất lượng của Firestone có những hạn chế và điều kiện làm việc khắc nghiệt đã góp phần gây ra vấn đề này. 

Tuy nhiên, Ford cũng không thể hoàn toàn tránh khỏi trách nhiệm. Khi đó, hãng đã biết rằng Ford Explorer có khả năng lật nghiêng khi vào cua với tốc độ cao, và đã khuyến nghị khách hàng không bơm căng lốp quá mức, chỉ nên bơm đến áp suất khoảng 26 psi (so với áp suất bình thường là 35 psi). Việc bơm lốp quá chặt sẽ tạo ra nhiệt và ma sát lớn hơn, từ đó tăng nguy cơ gặp sự cố.

Tổng cộng, hơn 6 triệu lốp đã được thu hồi từ thị trường. Ước tính đến năm 2020, ít nhất 271 người đã thiệt mạng trong các tai nạn liên quan đến lốp Ford – Firestone, biến nó trở thành một trong những sai sót “chết người” nhất trong lịch sử ngành ô tô. Ford và Firestone đã đành phải “chia tay” sau hơn 100 năm hợp tác, đồng thời CEO của cả hai công ty cũng buộc phải từ chức.

2. Gian lận khí thải xe diesel của Volkswagen

Vào năm 2015, ngành công nghiệp ô tô toàn cầu lại chấn động khi thông tin về việc Volkswagen gian lận khí thải của xe diesel bị tiết lộ. Do gặp khó khăn trong việc phát triển động cơ với mức xả thải thấp theo tiêu chuẩn ngày càng nghiêm ngặt, tập đoàn ô tô lớn thứ hai trên thế giới đã quyết định gian lận. 

Họ đã phát triển và sử dụng một thiết bị có khả năng hạn chế lượng khí thải (bằng cách giới hạn hoạt động của động cơ) trong quá trình kiểm tra khí thải. Tuy nhiên, các xe đã được bán trên thị trường vẫn thải ra lượng khí thải bình thường.

Ban đầu, tập đoàn Volkswagen đổ lỗi cho hai kỹ sư phần mềm của họ, nhưng các tài liệu điều tra sau đó đã chứng minh rằng ban lãnh đạo của Volkswagen trực tiếp đã thông qua quy trình gian lận này mặc dù bị phản đối bởi nhiều kỹ sư.

Bê bối này đã khiến Volkswagen phải chịu mức phạt lên đến hàng tỷ đô la và gánh chịu những hậu quả nghiêm trọng. Không chỉ dừng lại ở đó, sau sự cố này, xe diesel của hãng đã bắt đầu mất dần thị phần toàn cầu, mở đường cho cuộc cách mạng xe điện bắt đầu diễn ra từ cuối thập kỷ 2010.

3. Túi khí Takata bị lỗi khi tiếp xúc với độ ẩm và nhiệt độ cao

Túi khí Takata đã gây ra một trong những vụ thu hồi quy mô lớn nhất và phức tạp nhất trong lịch sử ngành công nghiệp ô tô Mỹ. Trong khoảng thời gian từ năm 2000 đến 2008, nhà cung cấp túi khí Takata của Nhật Bản đã sản xuất túi khí có lỗi khi tiếp xúc với độ ẩm/nhiệt độ cao hoặc lâu không sử dụng.công nghiệp ô tô Mỹ.

Các túi khí này, khi gặp va chạm mạnh, sẽ nổ với một lực lượng lớn hơn nhiều so với quy định. Áp lực này làm vỡ khung vỏ kim loại bên ngoài và tạo ra mảnh vỡ cùng chất kích nổ túi khí bắn vào người dùng.

Honda cũng phải chịu trách nhiệm trong vụ việc này khi họ cùng Takata chậm trễ trong việc thông báo lỗi của túi khí Takata. Kết quả là Honda bị phạt 70 triệu USD. Đến tháng 9 năm 2021, túi khí Takata đã gây ra 19 trường hợp tử vong tại Mỹ và 27 trường hợp tử vong trên toàn cầu, cùng với hàng ngày có nhiều trường hợp chấn thương. Tổng cộng có hơn 42 triệu xe bị ảnh hưởng, với 67 triệu túi khí phải thu hồi trong gần 2 thập kỷ. Mỹ và 27 trường hợp tử vong trên toàn cầu, cùng với hàng ngày có nhiều trường hợp chấn thương. 

4. Xe Toyota bị lỗi khi tăng tốc

Sự cố tiếp theo đáng chú ý là vụ lỗi tăng tốc của Toyota. Vào tháng 8 năm 2009, một gia đình gồm 4 người tại Mỹ đã thiệt mạng trong một tai nạn do xe Lexus bị kẹt chân ga vào thảm trải sàn. Sự việc được ghi nhận khi người lái gọi điện cầu cứu 911. Đến tháng 11 cùng năm, số lượng phản ánh về lỗi tăng tốc bất thường của xe Toyota tăng đáng kể. 

Ban đầu, Toyota và Lexus khẳng định rằng vấn đề xuất phát từ lỗi của người dùng. Tuy nhiên, sau đó họ thừa nhận rằng thảm trải sàn có thiết kế lỗi đã gây kẹt chân ga. Chỉ trong vòng 2 năm, từ 2009 đến 2010, hãng đã thu hồi 9,3 triệu xe trên toàn cầu. 

Nhưng không dừng lại ở đó, Toyota lại gặp phải một vụ lỗi khác liên quan đến tăng tốc bất thường (chân ga bị kẹt dù chỉ nhấn nhẹ) trong quá trình thu hồi. Ban đầu họ đã giấu giếm lỗi này, nhưng sau đó thừa nhận sai lầm và bị phạt 1,2 tỷ USD, mức phạt hình sự lớn nhất mà một hãng ô tô phải đối mặt tại Mỹ vào thời điểm đó. 

5. Sự việc hối lộ của Daimler

Vào năm 2010, Ủy ban Giao dịch và Chứng khoán Mỹ (SEC) đã tiết lộ kết quả của cuộc điều tra và thỏa thuận với tập đoàn Daimler sau khi phát hiện họ đã tiến hành hối lộ. Daimler đã thừa nhận rằng họ đã thực hiện hành vi hối lộ một cách có hệ thống trong suốt hơn một thập kỷ. Các quan chức chính quyền tại các quốc gia ở Đông Âu, châu Phi, Trung Đông và châu Á đã nhận hối lộ từ Daimler. 

Hành động này của Daimler đã giúp tập đoàn hoàn thành nhiều thỏa thuận thương mại trên toàn cầu. Trong nhiều năm, nhiều thành viên trong ban lãnh đạo của Daimler hoàn toàn coi thường quy tắc chống hối lộ nội bộ.

Tổng cộng, Daimler đã chi trả khoảng 56 triệu USD trong các hối lộ, trong khi thu về 1,9 tỷ USD doanh thu và 90 triệu USD lợi nhuận bất hợp pháp từ các thỏa thuận “đen”. Sau đó, tập đoàn Đức đã đồng ý nộp phạt 185 triệu USD theo thỏa thuận.